Hoe kom je samen tot doelen? En hoe gebruik je doelen om tot een goed ontwerp te komen?

 

Vragen (naast nog een hele reeks) die Isabelle Langeveld, een actieve LOSmaker, bezighouden. En haar belangstelling in doelen maakt dat we op dinsdag 30 maart van 9.15 tot 10.45 uur tijdens een meet-up hierover in gesprek gaan. We werken in de meet-up vanuit praktijkervaringen en met twee ervaren ontwerpers, Eef Rombaut en Mariël Rondeel. Beiden hebben over het onderwerp gepubliceerd.

Als opwarmertje heb ik alle drie een vraag voorgelegd. Lees je mee?

Isabelle, jij bent initiatiefnemer van de komende meet-up en hebt Eef en Mariel bij elkaar gebracht vanuit jouw interesse voor leerdoelen. Wat fascineert of puzzelt je zo in dit onderwerp?

Soms heb je met een trainer te maken die deskundig is in haar eigen inhoud. Dan kan het zoeken zijn naar het leerresultaat dat zij voor ogen heeft. Beetje zwaar aangezet: zij spreekt de taal van ‘hier gaat het over en dit ga ik doen’ en ik die van ‘wat wil je dat de lerenden kunnen en hoe weten ze dat ze goed bezig zijn’. Stel dat je bij een klant met een hele groep belanghebbenden te maken hebt die het óf niet zo precies weten óf juist hun ijzeren waarheid hebben. Dan vraagt het om een slimme en ook gezellige aanpak om samen tot een goede basis voor ontwerp te komen.

Ik kan bijvoorbeeld goed met de taxonomie van Bloom werken, maar wie die ‘grammatica’ niet kent, ziet zijn ideeën er niet in terug.

Wat werkt in welke situatie om tot een goede basis voor een ontwerp te komen. Daar wil ik meer inzicht in en ik had het idee dat meer ontwerpers daar wel door gepuzzeld zijn. Daarom heb ik het initiatief voor deze sessie genomen met twee mensen die hier al veel over hebben nagedacht en ervaring mee hebben. Hartstikke leuk dat we al 25 mensen bij elkaar hebben.

Een van de ontwerpers is Eef Rombout, een van de auteurs van het boek ‘De herziene taxonomie van Bloom in de klas. Eef, velen van ons kennen de taxonomie van Bloom. Ik zie gelijk een piramide voor me. Maar hoe kun je dit goed gebruiken in relatie tot het werken vanuit leerdoelen?

Met de huidige modernisering van het secundair onderwijs in Vlaanderen werden nieuwe eindtermen vastgelegd. De eindtermen en leerplandoelen zijn operationeel en evalueer-baar geformuleerd. Om de communicatie tussen overheid, onderwijsnetten, leerkrachten en leerlingen optimaal af te stemmen, werd ervoor gekozen om de eindtermen en leerplannen uit te schrijven op basis van de herziene taxonomie van Bloom, door Krathwohl & Anderson. Op deze manier hebben onderwijsprofessionals een gedeeld kader om in gesprek te kunnen gaan over hun onderwijspraktijk en kunnen ze good practices uitwisselen.

Dit gaat dus niet om de ‘originele’ taxonomie van Bloom. Bv. het cognitieve domein binnen de herziene taxonomie van Bloom is vormgegeven in een matrix waarbij cognitieve processen in interactie gaan met soorten kennis. Het is belangrijk de verschillende onderdelen van de taxonomie te leren kennen en de samenhang ertussen te begrijpen. Op welke manier gaan cognitieve processen in interactie met soorten kennis? Hoe stem je je didactiek en evaluatie eropaf? Daarover meer in de komende meet-up!

Een andere ontwerper is Mariël Rondeel. Zij werkt vanuit kenmerkende praktijksituaties, wat een sterk element is in het boek ‘Opleidingskunde, in het werk, rond het werk, voor het werk.’

Mariël, als ik nu als leerdoel heb om een coachende leiderschapsstijl in de vingers te krijgen, hoe werkt dit dan gedacht vanuit praktijksituaties?

Als het leerdoel is om een coachende leiderschapsstijl in de vingers te krijgen, dan zou ik vragen naar toekomstige situaties waarin iemand zichzelf dat ziet doen. Wat zijn dan momenten die ertoe doen (gesprekken, overleg, andere situaties), met wie, wat gebeurt er dan, wat zet je in, met welk effect?
Ik zou met andere woorden het doel vertalen naar de gewenste situatie, als het er dan is. En dan heel concreet maken zodat je het eindresultaat voor je ziet.

Hmmm, zelf kan ik nog wel iets toevoegen rondom dit concrete eindresultaat. Want door de voorgesprekken met Isabelle, Eef en Mariël ga ik nadenken over de manier waarop ik met leerdoelen bezig ben. Een van die manieren is het werken met rubrics: een tabel met in de eerste kolom een heel concrete beschrijving van een bekwaamheid als je deze matig beheerst en in de laatste kolom een beschrijving van diezelfde bekwaamheid als je die heel goed beheerst. Je zou de ruimte ertussen kunnen zien als een geleidende schaal van bijvoorbeeld 0 tot 10. Vervolgens vraag ik deelnemers om aan te geven waar ze nu staan op de schaal en waar ze graag naartoe willen. Welke beweging wil je maken? Zo’n rubrics heeft zeker ook ruimte voor eigen inkleuring door de deelnemers. En.. je kunt redelijk eenvoudig een digitale rubrics (laten) maken, met bijvoorbeeld Rubricsmaken.nl.

Zin om mee te praten en denken over het samen werken met leerdoelen?